1. Տարածված են ամենուրեք, բացառությամբ մամռատունդրաների և մերկասերմ անտառների։ 2. Ունեն իսկական ծաղիկ, որի մեգասպորոֆիլը վեր է ածվել պտղաթերթիկների։ 3. Վերջիններս եզրերից աճելով առաջացնում են փակ խոռոչ, որի ներսում զարգանում են սերմնաբողբոջները։ 4. Ծածկասերմերին բնորոշ է կրկնակի բեղմնավորումը։

• Ներկայացնել Դվինի երկու եկեղեցական ժողովները

Իրավիճակը սրվեց հատկապես
451 թ. գումարված չորրորդ՝ Քաղկեդոնի Տիեզերական ժողովից հետո։ Այս ժողովում դավանաբանական վեճեր բռնկվեցին միաբնակների և երկաբնակների
միջև. առաջինները պնդում էին, որ Քրիստոսն ունի միայն մեկ՝ աստվածային
բնություն, դրան հակառակ՝ երկաբնակները Քրիստոսի մեջ ճանաչում էին երկու բնություն՝ աստվածային և մարդկային։ Այնուհետև երկաբնակները կոչվեցին
«քաղկեդոնականներ», իսկ միաբնակները՝ «հակաքաղկեդոնականներ»։
Հայաստանն այս ժողովին թեպետ չմասնակցեց, սակայն, ինչպես հետագայում պարզվեց, համակրանքը «հակաքաղկեդոնականների» կողմն էր։

• Քաղկեդոնի չորրորդ տիեզերաժողով

Այս ժողովում դավանաբանական վեճեր բռնկվեցին միաբնակների և երկաբնակների
միջև. առաջինները պնդում էին, որ Քրիստոսն ունի միայն մեկ՝ աստվածային
բնություն, դրան հակառակ՝ երկաբնակները Քրիստոսի մեջ ճանաչում էին երկու բնություն՝ աստվածային և մարդկային։ Այնուհետև երկաբնակները կոչվեցին
«քաղկեդոնականներ», իսկ միաբնակները՝ «հակաքաղկեդոնականներ»։

• Ինչ հետևանքներ ունեցան Հուստինիանոսի վերափոխությունները Հայաստանի համար

 Բյուզանդական Հայաստանի վարչական շրջանի վերաձևման արդյունքում ստեղծվեցին չորս վարչական միավորներ’ Առաջին Հայք, Երկրորդ Հայք, Երրորդ Հայք և Չորրորդ Հայք նահանգները: Վերացվեցին հայ նախարարների ինքնավարությունը, արտոնություններն ու սեփական զորք ունենալու ժառանգական իրավունքը: Անհամեմատ ավելի էական և նշանակություն ուներ ժառանգական իրավունքին վերաբերող օրենքը, որով վնասվում էր նաև նախարարական համակարգը: Համաձայն բյուզանդական օրենքի ժառանգությունը պետք է բաժանվեր թե արական, թե իգական սեռի երեխաների միջև: Այսպես մեծ կալվածքները, որոնք հայ ազնվական ընտանիքների հզոր հիմքն էին, ավագ որդու կողմից ժառանգվելու և անձեռնմխելի մնալու փոխարեն արագորեն մասնատվեցին:

• Ովքեր էին նեստորականները,ինչ է նեստորականություն

Նեստորականություն նշանակում է քրիստոնեական ուսմունք, որը ճանաչում է Քրիստոսի մեջ երկու բնություն և երկու դեմք։ Անվանումը ստացել է 428-431 թթ. Կ. Պոլսի պատրիարք Նեստորի
անունից։

• էջ 135-139
• Երբ է տեղի ունեցել պարսկա-բյուզանդական պատերազմը

Ի վերջո հայերի սկսած ապստամբությունը վերաճեց պարսկա-բյուզանդական
20-ամյա պատերազմի, որն ավարտվեց Բյուզանդիայի հաղթանակով։ Արդյունքում 591 թ. Հայաստանը բաժանվեց Բյուզանդիայի և Պարսկաստանի միջև։ Այս
անգամ երկրի մեծ մասն անցավ Բյուզանդիային։ Կողմերը հայերի նկատմամբ
որդեգրեցին նոր քաղաքականություն, որով խրախուսվում էր հայկական զորքերի տեղակայումը երկրից դուրս։

1․Ո՞ր եռանկյունն է կոչվում  հավասարասրուն։

Եթե եռանկյան երկու կողմերը հավասար են, ապա եռանկյունը կոչվում է հավասարասրուն եռանկյուն:

2․ Ինչպե՞ս են կոչվում հավասարասրուն եռանկյան կողմերը։

Հավասար կողմերեին անվանում են սրունքներ, իսկ երրորդ կողմին՝ հիմք։

3․ GEOGEBRA ծրագրով գծիր  հավասարասրուն եռանկյուն։

4․Ո՞ր եռանկյունն է կոչվում  հավասարակողմ։

Եթե եռանկյան բոլոր կողմերը հավասար են,  ապա եռանկյունը կոչվում է հավասարակողմ եռանկյուն։

5․ GEOGEBRA ծրագրով գծիր  հավասարակողմ եռանկյուն։

6․GEOGEBRA ծրագրով գծիր  հավասարասրուն եռանկյուն և տանել նրա միջնագիծը։

7․ Թվարկել հավասարասրուն եռանկյանը բնորոշ հատկությունները։

1. Հավասարասրուն եռանկյան հիմքին առընթեր անկյունները հավասար են:

2. Հավասարասրուն եռանկյան հիմքին տարված կիսորդը նաև միջնագիծ է և բարձրություն:

3. Հավասարասրուն եռանկյան հիմքին տարված միջնագիծը նաև կիսորդը է և բարձրություն:

4. Հավասարասրուն եռանկյան հիմքին տարված բարձրությունը նաև կիսորդ է և միջնագիծ:

5․Եթե եռանկյան երկու անկյունները հավասար են , ապա եռանկյունը հավասարասրուն է։

8․Լուծել խնդիրը

Այո

9․Լուծել խնդիրը․

10+10+17=37

10․Լուծել խնդիրը․

37-4=33

33:3=11

11+4=15

Հիմքը 15, սրունքները 11:

11․ Լուծել խնդիրը․

15+15+15=45

12․ Լուծել խնդիրը․

60+60+60=180

13․Լուծել խնդիրը․

14․Լուծել խնդիրը․

Հարցեր և առաջադրանքներ:

1.Որ ձևափոխությունն են անվանում արտադրիչների վերլուծում:

Ոչ պակաս կարևոր է կարողանալ բազմանդամը գրել երկու բազմանդամի
արտադրյալի տեսքով։ Այդպիսի ձևափոխությունն անվանում են արտադրիչների
վերլուծում։ 

2.Բազմանդամը վերլուծել արտադրիչների.

ա ) 2a+2b=2*(a+b)

բ) 3x+6y =3*(x+2y)

գ) 2a-4b=2*(a-2b)

դ) ba-b=b*(a-1)

ե) 3a-12b=3*(a-4b)

զ)7x-28xy=7*(1-4y)

3. Բազմանդամը վերլուծել արտադրիչների.

ա) x(b + a) + y(a + b)=xb+xa+ya+ab

, բ) 7x(a − b) − 8y(a − b)=7xa-7xb-8ya+8yb
գ) 5y(z − 4) + 2x(4 − z)=5yz-20y+8x-2xz

դ) 5x(2a − 7b) + 6y(7b − 2a)=10xa-35xb+42yb-12ya
ե) 4a(3x − 1) − b(1 − 3x)=12ax-4a-b+3xb

զ) 7a(a − 3) − (3 − a)(1 + b)=7a²-21a-3-3b+a+ab=7a²-20a-3-3b+a+ab

4. Բազմանդամը վերլուծել արտադրիչների.

ա) (a+b) a-b(a+b)=a²+ab-ab+b²=a²+b²

բ) m(n-3)-2(n-3)=mn-3m-2n-6

գ) (x-y)3-a(x-y)=3x-3y-ax-ay

դ) a(b+5)-b(3+b)=ab+5a-b3-b²

ե) 2x(x+2y)+3y(x+2y) =2x²4yx+3yx+7y=2x²7yx+7y

զ) 2x(a-1)-(a-1)=2xa-a

6.Վերլուծեք արտադրիչների

7.Ձևափոխե՛ք կատարյալ բազմանդամի.
ա) 2ax(3x − 5a) − 6x ²(a − 1),

բ) (2x ²)² + (x + 2)(1 − 4x ³),
գ) ( a ² + 1)( a ² − 1) − ( a ³ − 1)(a − 1),

դ) (ab − 2)(3a − 1) + (b + 1)( a ² − b),
ե) 7a ²(a − 5b ²) + 5b ²(7a ² + b),

զ) (a ² − 4)(b + 1) − (ab − 1)(a + 1):

1-3 день

Ереван

✔️Ереван Парк

✔️Каскад

✔️Матенадаран

✔️Парк Свободы ✔️Опера

3-4 день

Гюмри

✔️Драматический театр имени Вардана Аджемяна

✔️Галерея сестер Мариам и Ерануи Асламазян

✔️Площадь Вардананц

✔️Музей народной архитектуры и городского быта

✔️Музей Фрунзика Мкртчяна

✔️Улица Варем-Марем

5 день

Степанаван

✔️Дендро парк

6 день

Лори

✔️Дсех, святитель Григорий Бардзракаш, «Прекрасный крест», источник Гикор
✔️ Дом-музей Туманяна
✔️ Монастырь Ахтала
✔️ Поход на Кобайр и Мендзор пещерой

7 день

✔️Смбатаберд

Առաջադրանքներ:
1․Կարդա պատմվածքը և քննարկիր համադասարանցիներիդ հետ։
2.Անհասկանալի բառերը բացատրիր բառարանի օգնությամբ:

դիվոտել-բարկանալ։
3. Բնութագրիր Հենդոյին:

Սվորող, բայց էդպես էլ առաջ չանցնող տղա է։
4. Անարդա՞ր ես համարում Հենդոյին անբավարար գնահատելը: Ինչու՞:

Ոչ, որովհետև կարող են այնպես անել, որ նա լավ հասկանա, և անցնի առաջ։
5. Արդարացրու կամ մեղադրիր Հենդոյին՝ արարքի համար:

1. Ի՞նչ դեր ունի մետղաձուլությունը ժամանակակից կյանքում և տնտեսության մեջ: 

Վերջին տասնամյակներին արագորեն զարգանում է թեթեւ մետաղների արտադրությունը:
Այժմ գունավոր մետաղների շարքում արտադրանքի ծավալով առաջին տեղում է ալյումինի
ձուլումը:

1. Ի՞նչպիսի փոխադարձ կապեր կան մեքենաշինության և մետաղաձուլության միջև:

Սև և գունավոր մետաղների հիմնական սպառողը մեքենաշինությունն է, որը առանցքային
դեր է խաղում արդյունաբերության մեջ:

1. Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են մեքենաշինության ոլորտում: 

1. Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են Էեկտրաէներգիայի արտադրությամբ: 

1. Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են երկաթաքարի արդյունահանմամբ: 

1,Ո՞ր պատկերն է կոչվում եռանկյուն։

Եռանկյունը այն երկրաչափական պատկերն է, որն կազմված է միևնույն ուղղի վրա չգտնվող երեք կետերից և այդ կետերը զույգ առ զույգ միացնող երեք հատվածներից

2․ Ո՞րն է եռանկյան միջնագիծը, միջնակետը։

Եռանկյան գագաթը հանդիպակաց կողմի միջնակետի հետ միացնող հատվածը կոչվում է եռանկյան միջնագիծ:

3․ GEOGEBRA ծրագրով գծել եռանկյուն և տանել նրա միջնագիծը։

4․Ո՞րն է եռանկյան կիսորդը։

Եռանկյան կիսորդ կոչվում է եռանկյան անկյան կիսորդի վրա գտնվող այն հատվածը, որը միացնում է եռանկյան գագաթը հանդիպակաց կողմի վրա գտնվող կետի հետ:  

5․GEOGEBRA ծրագրով գծել եռանկյուն և տանել նրա կիսորդը։

6․Ո՞րն է եռանկյան բարձրությունը։

Եռանկյան գագաթից հանդիպակաց կողմը պարունակող ուղղին տարված ուղղահայացը կոչվում է եռանկյան բարձրություն:

7․GEOGEBRA ծրագրով գծել եռանկյուն և տանել նրա բարձրությունը։

8․Քանի՞ միջնագիծ,կիսորդ,բարձրություն ունի ցանկացած եռանկյունը։

3

9․Ո՞րն է եռանկյան միջնագծերի, կիսորդների և բարձրությունների նշանավոր հատկությունը։

Եթե եռանկյան նույն գագաթից տանենք միջնագիծը, կիսորդը և բարձրությունը, ապա միջնագիծը դրանցից ամենաերկարն է, իսկ բարձրությունը՝ ամենակարճը:

10․GEOGEBRA ծրագրով գծել բութանկյուն եռանկյուն և նրա սուր անկյունից տանել բարձրություն։

11․ABC եռանկյան AD միջնագիծը շարունակված է BC-ի մյուս կողմում DE հատվածով, որը հավասար է AD-ին, իսկ E կետը միացված է C կետին: Ապացուցեք, որ  ∆ ABD= ∆ ECD: 

1. Ըստ կարդացածդ ստեղծագործությունների՝ ներկայացրու Մ.Գալշոյան հեղինակին.կարող ես օգտվել նրա կենսագրությունից:

Մուշեղ Գալշոյանը իմաստուն, արդար, ազնիվ, հայրենասեր։ Նա անընդհատ խոսում է կարոտի մասին իր պատմվածքների օգնությամբ։

1. Ասմունքիր Հ.Սահյանի՝ Գալշոյանի հիշատակին նվիրված «Այս մի բուռ քարեղեն հողում» բանաստեղծությունը և ռադիոնյութ պատրաստիր:

1. Համառոտ ներկայացրու Մ. Գալշոյանից ընթերցած պատմվածքները:

Դրանք կարոտի մասին են։ Գալշոյանը փորձում է ներկայացնել իր հարազատների տեսածը իր պատմվածքների մեջ։ Գաղթաց և իրենց երկիրը կարոտող կերպարներ։

1. Ի՞նչ ընդհանրություններ տեսար պատմվածքների միջև:

Դրանք կարոտի մասին են, և, որ պետք է լինել բարի, ազնիվ, արդար։

1. Ինչպիսի՞ն էին Գալշոյանի հերոսները:

Արդար, ազնիվ։

1. Ո՞ր ստեղծագործությունը ամենաշատը հավանեցիր և ինչու՞:

Ամենաշատը հավանեցի <<Սպասում>> ստեղծագործությունը։ Առաջինը նրա համար, որ Կոմիտասն գլխավոր կերպարը, և սովորեցնում է լինել ազնիվ, արդար, բարի և համբերատար։

1. Ի՞նչ դժվարությունների հանդիպեցիր Գալշոյան ընթերցելիս. խորհուրդ կտա՞ս արդյոք քո ընկերներին կամ հասակակիցներին ընթերցել Գալշոյան:

Այո խորհուրդ կտամ։ Ինձ համար դժվար էր երկար տեքստերը, դա դժվար էր հասկանալը։

1. Երեքից չորս նախադասությամբ ներկայացրու հեղինակի պատմվածքների արդիականությունը:

Հիմա կարծում եմ շատ արդիական են պատմվածքները։ Հիմա շատ մարդիկ իրենց երկրից, տներից ստիպված հեռանում են, և կարոտում իրենց հայրենիքը։ Նաև կարծում եմ հիմա մարդկանց մոտ պակասում է արդարությունը և ազնվությունը։

1. Ի՞նչ տվեց այս նախագիծը քեզ՝ որպես սովորող, որպես մարդ առհասարակ և որպես հայ:

Ես ճանաչեցի Մուշեղ Գալշոյանին և իր ստեղծագործությունները։ Անցյալում ես իրեն չէի ճանաչում և իր ստեղծագործությունները ինձ շատ հետաքրքրեց։

Գինարբ ծաղիկ

Էս հին ու նոր օրեր․․․

Մամփրե Արքա